Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 20 listopada 2025 23:32
Reklama

Tajemnice przeszłości

Reset
Ocalone sztandary podkarpackich pułków
Ocalone sztandary podkarpackich pułków
W czasie kampanii wrześniowej wojsko polskie w boju nie straciło ani jednego sztandaru. Te, które znalazły się w rękach Niemców, były w rzeczywistości jedynie proporcami albo zostały przejęte już po zakończeniu działań wojennych. Ocalenie znaku jednostki było dla żołnierzy sprawą honoru. Historie związane z niektórymi chorągwiami mogłyby posłużyć za kanwę filmów sensacyjnych. Część z tych wydarzeń ma ścisły związek z dzisiejszym Podkarpaciem i jednostkami związanymi z obecną Polską południowo-wschodnią. Warto przypomnieć kilka z nich. Dzisiaj, 19:20
Zrekonstruowano słynnego mamuta z Bzianki
Zrekonstruowano słynnego mamuta z Bzianki
Historia jednego z najcenniejszych podkarpackich znalezisk paleontologicznych zaczęła się w sierpniu 1851 roku w Bziance – dziś części Rzeszowa. Podczas prac w niewielkim parowie, którym po ulewach spływała woda z pól, miejscowy kowal zauważył wystającą z ziemi kość. Szybko okazało się, że to fragment czaszki mamuta włochatego (Mammuthus primigenius). 18.11.2025 18:00
listy obozowe, Auschwitz
Listy z piekła. Korespondencja więźniów obozów zagłady
- „Czuję się zdrów i jest mi dobrze” – pisał 19-letni mieszkaniec Przemyśla z obozu Auschwitz do matki. 4 dni później już nie żył. Listy i kartki z niemieckich „kacetów”, odarte ze szczegółów, ograniczające się do dozwolonych przez obozowe władze formułek i zwrotów, z jednej strony miały ukrywać prawdę o warunkach życia za drutami, z drugiej dodawały otuchy nadawcom i adresatom. Dzisiaj stanowią cenne źródło wiedzy o tamtych strasznych czasach. 18.11.2025 09:02
Franciszek Pokorny - człowiek, którego uczniowie złamali "Enigmę"
Franciszek Pokorny - człowiek, którego uczniowie złamali "Enigmę"
Być może nie doszłoby do rozpracowania przez polskich naukowców niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”, gdyby nie związany w młodości z dzisiejszym Podkarpaciem Franciszek Pokorny, w latach 20. szef Referatu Radio i Szyfrów II Oddziału Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. To on wpadł na pomysł zaangażowania w prace nad złamaniem niemieckich szyfrów młodych matematyków i prowadził kurs kryptologiczny, który ukończyła trójka późniejszych pogromców „Enigmy”. 14.11.2025 06:27    1
Podkarpackie "żywe torpedy"
Podkarpackie "żywe torpedy"
To jedna z ciekawostek okresu tuż przedwojennego i samej kampanii wrześniowej. Niedługo przed wybuchem wojny powstały plany stworzenia, na wzór japońskich,  polskich "żywych torped”. Zainteresowanie było spore, wiemy, że zgłaszały się również osoby z obecnego Podkarpacia. W czerwcu 1939 roku w ramach stacjonującego w Sanoku 2. pułku strzelców podhalańskich utworzono nawet Samodzielny Batalion Szturmowy, zwany "batalionem śmierci". Niestety informacje na ten temat są nader skąpe. 09.11.2025 00:18    4
Alfred Spilker - oficer rozpracowujący polskie podziemie
„Nadwywiad” - najgroźniejsza hitlerowska prowokacja z podkarpackimi wątkami
Była to jedna z najbardziej niebezpiecznych i misternie przygotowanych prowokacji niemieckich wymierzonych w Polskie Państwo Podziemne. Z inspiracji hitlerowskich służb powstała fikcyjna, konspiracyjna organizacja nazywana „Nadwywiadem”, której udało się przyciągnąć do siebie sporą rzeszę niczego nieświadomych osób. Istotną rolę odegrały tu m.in. dwie osoby pochodzącego z obecnego Podkarpacia. 29.10.2025 08:54    1
Skradziony testament hrabiego Hompescha
Skradziony testament hrabiego Hompescha
Ta sprawa była obiektem sensacyjnych plotek w Galicji schyłku XIX wieku. W październiku 1897 roku z wozu pocztowego jadącego do Rzeszowa zniknęły worki z korespondencją. Sprawa była o tyle sensacyjna, że w jednym z nich znajdował się testament zamożnego i wpływowego hrabiego Ferdynanda Hompescha. Zaginięcie dokumentu, mimo upływu ponad 120 lat, wciąż pozostaje niewyjaśnioną zagadką. 27.10.2025 16:55    2
Komunista, który po wojnie został skazany za... prawdę o Katyniu
Komunista, który po wojnie został skazany za... prawdę o Katyniu
Kwiecień 1943. Niemcy ujawniają odkrycie w w lesie katyńskim mogił polskich oficerów zamordowanych w 1940 roku przez NKWD. Dla hitlerowskiej propagandy to nie lada gratka. Jedni zbrodniarze oskarżają więc innych zbrodniarzy. Na miejsce zostają wysłane delegacje dziennikarzy z krajów okupowanych, sprzymierzonych lub neutralnych, jeńcy wojenni, wreszcie zwykli robotnicy. Mają opowiadać później o bolszewickich zbrodniach. Wśród jednej z delegacji jest robotnik Huty Stalowa Wola Mikołaj Marczyk. Co ciekawsze, Niemcy chyba o tym nie wiedzieli, Marczyk był... zdeklarowanym przedwojennym komunistą, zaś w czasie wojny miał pomagać w ukrywaniu sowieckich jeńców. 15.10.2025 00:09    3
Na szczycie Manyłowej pochowano kolejne szczątki żołnierzy z I wojny światowej
Na szczycie Manyłowej pochowano kolejne szczątki żołnierzy z I wojny światowej
Na szczycie góry Manyłowa niedaleko Baligrodu w Bieszczadach odbyła się uroczystość, która zakończyła tegoroczny sezon prac archeologicznych prowadzonych w ramach ekshumacji na tym obszarze. 12.10.2025 07:35
Władysław Kojder - ludowiec niezłomny
Władysław Kojder - ludowiec niezłomny
17 września 1945 roku grupa uzbrojonych mężczyzn porwała z rodzinnego domu w podprzeworskiej Grzęsce i zamordowała Władysława Kojdra, jednego z liderów Polskiego Stronnictwa Ludowego. Ten głośny mord polityczny do dzisiaj nie został wyjaśniony, zaś sprawcy nie ukarani. 17.09.2025 00:20    1
NAJNOWSZE WYDANIE "PODKARPACKIEJ HISTORII"
W SPRZEDAŻY
Reklama
POLECAMY
Reklama