Urodził się 3 grudnia 1893 roku w Majdanie Sieniawskim w rodzinie chłopskiej. Naukę rozpoczął w miejscowej szkole powszechnej, a następnie kontynuował w gimnazjum w Jarosławiu, korzystając ze stypendium Ordynacji Czartoryskich. W młodości angażował się w działalność patriotyczną – działał m.in. w Polskich Drużynach Strzeleckich, skautingu oraz w Organizacji Młodzieży Narodowej.
W 1913 rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego, przerwane służbą w armii austriackiej podczas I wojny światowej. Walczył na kilku frontach, a po odzyskaniu niepodległości zgłosił się do Wojska Polskiego. Brał udział w obronie Lwowa, wojnie polsko-bolszewickiej oraz kampanii litewskiej. Po demobilizacji dokończył studia, uzyskując w 1922 doktorat wszech nauk lekarskich.
W latach 20. był asystentem w Klinice Chirurgicznej Uniwersytetu Lwowskiego, a po habilitacji został docentem i rozpoczął wykłady z chirurgii. Praktykę ortopedyczną odbył m.in. w Bolonii i w Nowym Jorku. Do 1939 kierował oddziałem chirurgicznym Szpitala Ubezpieczalni Społecznej we Lwowie.
Podczas kampanii wrześniowej pełnił funkcję naczelnego chirurga szpitala wojskowego we Lwowie. W czasie okupacji sowieckiej kierował tamtejszą Kliniką Chirurgii Ogólnej i współpracował z konspiracyjnym ZWZ. Po wkroczeniu Niemców prowadził kursy medyczne; zagrożony aresztowaniem, w 1943 opuścił miasto i ukrywał się w Kalwarii Zebrzydowskiej.
Po wojnie związał się z Warszawą. W 1947 został profesorem Uniwersytetu Warszawskiego i stanął na czele III Katedry i Kliniki Chirurgicznej Szpitala Dzieciątka Jezus. Przez dekadę pełnił też funkcję krajowego specjalisty z ortopedii i traumatologii oraz konsultanta Kliniki w Konstancinie. W 1955 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Oprócz pracy akademickiej operował m.in. w sanatorium Górka w Busku-Zdroju i kierował oddziałem rehabilitacyjnym w Ciechocinku.
Wychował całe pokolenia specjalistów – był promotorem 20 doktoratów i opiekunem 60 lekarzy w trakcie specjalizacji. Jego uczniowie, w tym prof. Witold Ramotowski, współtworzyli później polskie szkoły ortopedii.
Gruca był członkiem PAU i rzeczywistym członkiem PAN, a także honorowym członkiem polskich i międzynarodowych towarzystw ortopedycznych. Ogłosił ok. 170 publikacji naukowych i uchodzi za jednego z najważniejszych polskich ortopedów XX wieku, współtwórcę warszawskiej szkoły ortopedii i traumatologii.
Zmarł 3 czerwca 1983 roku w Warszawie. Spoczywa na cmentarzu powązkowskim.
Napisz komentarz
Komentarze