historia

W niedzielę (6 października) w wieku 89 lat zmarł dr hab. Józef Półcwiartek, emerytowany profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego, wychowawca pokoleń historyków, autor licznych prac dotyczących przeszłości regionu.

6 października 1912 roku na obrzeżach ówczesnego Rzeszowa rzesze mieszkańców obserwowały wznoszenie się w powietrze aeroplanu BlériotXI. Był to pierwszy udokumentowany przylot i odlot samolotu w grodzie nad Wisłokiem. Pierwszym pilotem, który ku uciesze licznie zgromadzonej gawiedzi startował z Rzeszowa, był pionier polskiego lotnictwa hrabia Michał Scipio del Campo, wywodzący się ze znakomitej włoskiej rodziny, osiadłej w Polsce od czasów królowej Bony i związanej także z obecnym Podkarpaciem (przedstawiciele rodu mieli dobra m.in. w Łopuszce Wielkiej, zarządzali cukrownią w Przeworsku i wydobywali alabaster w Kańczudze).

Julian Przyboś - „rzemieślnik słowa”; jeden z najważniejszych poetów XX wieku i jeden z najwybitniejszych, jakich wydało Podkarpacie. Poeta, eseista, tłumacz, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej. Jego nieco zapomnianą twórczość popularyzuje w rodzinnych stronach poety Towarzystwo Miłośników Ziemi Niebyleckiej.

Jesienią 1672 roku potężna jeszcze niedawno Rzeczpospolita przeżywała ciężkie chwile. Kraj doświadczony w ciągu ledwie ostatniego ćwierćwiecza klęską Powstania Chmielnickiego, „potopu” szwedzkiego i wyniszczających wojen z Rosją dotknęła kolejna plaga: atak potężnej armii tureckiej i sprzymierzonych z nią Tatarów, którzy dokonali straszliwych spustoszeń m.in. ziemi sanockiej i przemyskiej.

Kantorówka - Ośrodek Dokumentacji i Historii Regionu - Muzeum Tadeusza Kantora w Wielopolu Skrzyńskim, zaprasza na "Wspomnienie Józefy Kantor", które odbędzie się w Kantorówce, w piątek, 4 października o godz. 17.00. Wydarzenie organizowane jest w Dniu Polskiej Harcerki i poświęcone Józefie Kantor, ciotce Tadeusza Kantora, harcmistrzyni i nauczycielce. Więźniarce w obozie koncentracyjnym dla kobiet w Ravensbrück, w którym  założyła Tajną Drużynę Starszych Harcerek "Mury".

W drugiej połowie września 1939 roku przez teren dzisiejszej Polski południowo-wschodniej  w kierunku granicy węgierskiej przedzierały się tysiące polskich żołnierzy. Częstokroć próby takie kończyły się śmiercią lub niewolą niemiecką.

29 października 1955 roku pod klasztor Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek w Komańczy podjechały samochody z funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa i niezwykłym więźniem. - Przywieźliśmy siostrom pacjenta – oświadczyli ubecy zaskoczonym zakonnicom. Owym „pacjentem” był prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński. Jego pobyt w Komańczy miał trwać dokładnie rok bez jednego dnia. Do 28 października 1956 roku.

Był jednym z najwybitniejszych polskich historyków, uznanym mediewistą i regionalistą. Wiele miast, zwłaszcza w południowej Polsce, zawdzięcza mu solidne, naukowe opracowanie swej przeszłości. Był niedoścignionym wzorem dla kolejnych pokoleń badaczy lokalnej historii. Pochodzący z ziemi sanockiej profesor Feliks Kiryk zmarł 22 kwietnia 2022 roku.

24 września 1952 roku przy ulicy Jagiellońskiej w Rzeszowie oficjalnie otwarto Ekspozyturę Programową Polskiego Radia, której kierownikiem został. Stanisław Koczur. Tę datę uznaje się za początek funkcjonowania dzisiejszego Radia Rzeszów.