historia

Pocisk artyleryjski i mina przeciwlotnicza pochodzące prawdopodobnie z czasów II wojny światowej, zostały odnalezione w Lubli. Policjanci zabezpieczali miejsce znaleziska. Niebezpiecznymi przedmiotami zajęli się saperzy, którzy zneutralizowali niewybuchy.

6 października 1912 roku na obrzeżach ówczesnego Rzeszowa rzesze mieszkańców obserwowały wznoszenie się w powietrze aeroplanu BlériotXI. Był to pierwszy udokumentowany przylot i odlot samolotu w grodzie nad Wisłokiem. Pierwszym pilotem, który ku uciesze licznie zgromadzonej gawiedzi startował z Rzeszowa, był pionier polskiego lotnictwa hrabia Michał Scipio del Campo, wywodzący się ze znakomitej włoskiej rodziny, osiadłej w Polsce od czasów królowej Bony i związanej także z obecnym Podkarpaciem (przedstawiciele rodu mieli dobra m.in. w Łopuszce Wielkiej, zarządzali cukrownią w Przeworsku i wydobywali alabaster w Kańczudze).

Julian Przyboś - „rzemieślnik słowa”; jeden z najważniejszych poetów XX wieku i jeden z najwybitniejszych, jakich wydało Podkarpacie. Poeta, eseista, tłumacz, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej. Jego nieco zapomnianą twórczość popularyzuje w rodzinnych stronach poety Towarzystwo Miłośników Ziemi Niebyleckiej.

Dawniej koleje dbały nie tylko o wygodne i szybkie podróżowanie pasażerów, ale także o ich… żołądki. Do pociągów, nawet na niedługich trasach, dostarczano koszyki z wiktuałami. Również na rzeszowskim dworcu.

To jedna z ciekawostek okresu tuż przedwojennego i samej kampanii wrześniowej. Niedługo przed wybuchem wojny powstały plany stworzenia, na wzór japońskich,  polskich "żywych torped”. Zainteresowanie było spore, wiemy, że zgłaszały się również osoby z obecnego Podkarpacia. W czerwcu 1939 roku w ramach stacjonującego w Sanoku 2. pułku strzelców podhalańskich utworzono nawet Samodzielny Batalion Szturmowy, zwany "batalionem śmierci". Niestety informacje na ten temat są nader skąpe.

W drugiej połowie września w Izraelu zmarła Lucia Retman. II wojnę światową i Holokaust przeżyła dzięki pomocy rodziny Pomorskich z Lubaczowa. Na każdym kroku okazywała Polakom wdzięczność za uratowanie jej życia. Wielokrotnie przyjeżdżała na Podkarpacie biorąc udział w uroczystościach upamiętniających ofiary Holokaustu i Sprawiedliwych. Miała 97 lat.

Z jego usług korzystał ponoć sam towarzysz Stalin. Potrafił zahipnotyzować kasjera w banku, aby ten wypłacił mu żądaną kwotę pieniędzy, przewidział również atak Hitlera na Związek Radziecki. To słynny jasnowidz Wolf Messing, który w latach dwudziestych ubiegłego stulecia pełnił służbę w garnizonie w Przemyślu będąc ulubieńcem tutejszych salonów towarzyskich.

Przez setki lat Rzeszów był prowincjonalnym miasteczkiem, najpierw województwa ruskiego I Rzeczypospolitej, później Galicji w zaborze austriackim, wreszcie województwa lwowskiego, pretendującym co najwyżej do miana stolicy powiatu czy też cyrkułu. Niemniej jednak nie brakowało tutejszym mieszkańcom ambicji, by rangę grodu nad Wisłokiem podnieść. O planach stworzenia województwa rzeszowskiego, zrealizowanym ostatecznie po II wojnie światowej, myślano już 100 lat temu.

Być może nie doszłoby do rozpracowania przez polskich naukowców niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”, gdyby nie związany w młodości z dzisiejszym Podkarpaciem Franciszek Pokorny, w latach 20. szef Referatu Radio i Szyfrów II Oddziału Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. To on wpadł na pomysł zaangażowania w prace nad złamaniem niemieckich szyfrów młodych matematyków i prowadził kurs kryptologiczny, który ukończyła trójka późniejszych pogromców „Enigmy”.