Jako minister przemysłu i handlu (1926–1930), a później wicepremier i minister skarbu (1935–1939), Kwiatkowski zasłynął budową portu w Gdyni. Jego największym dziełem był jednak Centralny Okręg Przemysłowy (COP) – ambitny plan inwestycyjny uruchomiony w 1936 roku w odpowiedzi na wielki kryzys gospodarczy. COP, obejmujący tzw. „trójkąt bezpieczeństwa” na obszarze około 60 tys. km², miał wzmocnić przemysł ciężki i zbrojeniowy, zmniejszyć bezrobocie oraz uniezależnić Polskę od importu.
Dzisiejsze Podkarpacie stało się jednym z kluczowych regionów COP, przechodząc błyskawiczną transformację z obszaru przeludnionego i rolniczego w nowoczesny ośrodek przemysłowy. W latach 1937–1939 powstały tu m.in.:
Stalowa Wola – Zakłady Południowe z hutą i produkcją uzbrojenia (haubice, sprzęt artyleryjski);
Rzeszów – fabryka silników lotniczych PZL (dziś Pratt & Whitney Rzeszów) oraz zakład obrabiarek (filia Zakładów Cegielskiego z Poznania, późniejszy Zelmer);
Dębica – Fabryka Gum Jezdnych „Stomil” (dziś Firma Oponiarska Dębica) – produkcja opon i dętek dla wojska;
Nowa Dęba – wytwórnia amunicji (obecnie Dezamet);
Nowa Sarzyna – Zakłady Chemiczne (dziś Ciech-Sarzyna) – materiały wybuchowe i nitrozwiązki;
Mielec – Państwowe Zakłady Lotnicze PZL (dziś PZL Mielec) – produkcja samolotów, m.in. bombowców PZL 37 „Łoś”;
Sanok – fabryka obrabiarek, gumy i akumulatorów (dziś m.in. ZF Friedrichshafen) – elementy zbrojeniowe i maszyny;
Pustków k. Dębicy – Fabryka Materiałów Wybuchowych – proch i materiały kruszące.
Choć wybuch II wojny światowej przerwał pełne zrealizowanie planu, dziedzictwo Kwiatkowskiego przetrwało – wiele z tych zakładów działa do dziś, stanowiąc fundament podkarpackiego przemysłu lotniczego, chemicznego i zbrojeniowego.
Napisz komentarz
Komentarze