Artykuły

Pożółkły list, pisany ręką prostego chłopaka z podjarosławskiej wioski to najcenniejsza rodzinna pamiątka. To jednocześnie wielka, ludzka tragedia zawarta w kilku zdaniach napisanych na urzędowym, niemieckim dokumencie. Tragedia człowieka kończącego życie ledwie na progu dorosłości. Autor listu - 19 letni Piotr - oskarżony o pobicie bauera w czasie pobytu na przymusowych robotach, za kilka godzin, może kilka minut, miał zostać stracony…

Leo (Lew) Humeniuk to jedna z najbardziej upiornych postaci okresu okupacji na terenie obecnego Podkarpacia, zwłaszcza ziemi sanockiej i Bieszczadów. Wpisany na listę poszukiwanych zbrodniarzy wojennych Centrum Szymona Wiesenthala, podoficer sanockiego Gestapo słynął z wyjątkowego - nawet na tamte warunki i tę formację - sadyzmu. Brał udział w niezliczonych egzekucjach, wiele ofiar mordował własnoręcznie. Jego syn straszliwą prawdę o ojcu poznał po prawie 80 latach. Wspólnie odkrywamy prawdziwe losy zbrodniarza wojennego, który uniknął kary. Większe teksty o Humeniuku ukazały się w nr 7-8/ 2020 „Podkarpackiej Historii” i „Tygodniku Sanockim” z 7 sierpnia 2020. Poniżej publikujemy niewielkie fragmenty

Lipiec 1959. Do Polski przyjeżdża przywódca Związku Radzieckiego Nikita Chruszczow owacyjnie witany przez “masy pracujące”. Rozmawia z przedstawicielami najwyższych polskich władz, wiadomo, że z pozycji “starszego brata”. W czasie wizyty zwiedza m.in. Rzeszów i Łańcut. Tutaj rzuca zaskoczonym gospodarzom pomysł: “oddamy wam Lwów, ale wy oddacie Niemieckiej Republice Demokratycznej Szczecin”. Czy takie słowa rzeczywiście padły, czy w ogóle istniał taki pomysł?