Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
niedziela, 12 maja 2024 08:29
Reklama

2 października 1963. Bój o przemyską szkołę organistów

W 1963 roku władze zdecydowały o zamknięciu jedynej w Polsce Salezjańskiej Średniej Szkoły Organistowskiej. Sprzeciw zakonników i wiernych przeciw likwidacji doprowadził do starć z milicją i Służbą Bezpieczeństwa.
2 października 1963. Bój o przemyską szkołę organistów
Wierni protestujący przeciw likwidacji szkoły.

Źródło: Materiały operacyjne Służby Bezpieczeństwa

Ministerstwo Oświaty cofnęło zgodę na prowadzenie, istniejącej od 1924 roku szkoły, argumentując, że nie odpowiada ona żadnemu z istniejących typów szkół artystycznych. Władze szkoły odmówiły podporządkowania się decyzji, inaugurując we wrześniu kolejny rok szkolny. Rozwiązanie siłowe konfliktu stało się kwestią czasu.

1 października 1963 roku dyrektor szkoły ks. Władysław Chmiel odmówił przyjęcia decyzji o likwidacji placówki. Zaczęły bić kościelne dzwony, co spowodowało gromadzenie się wiernych. Na podwórzu uczniowie zaintonowali pieśni religijne. Atmosfera gęstniała z każdym momentem. Milicjanci zaczęli wyważać drzwi, tłukli szyby, wymachiwali pałami, wypychali z podwórza protestujących, głównie kobiety. W kierunku służb posypały się okrzyki „bandyci”, „komuniści”, zachowanie władz porównywano do hitlerowców.

Eskalacja starć miała miejsce następnego dnia. Po wieczornym nabożeństwie różańcowym tłum protestujących liczył już kilkaset osób. Śpiewano hymn, „Rotę” i pieśni religijne. Zgromadził rozgoniło ZOMO używając pałek, petard i gazu łzawiącego. Sytuacja powtórzyła się 4 października, gdy milicja użyła siły wobec młodzieży usiłującej rozebrać siatkę ogrodzeniową. Pobitych zostało szereg osób, wiele zatrzymanych. Tajniacy wyłapywali z tłumu najbardziej aktywnych. Jak wynika z zachowanych dokumentów, do akcji pacyfikacyjnej ściągnięto trzy tysiące milicjantów, m.in. ze Śląska, Lublina i Kielc.

Ostatecznie władze dopięły swego. Zakonnicy musieli ulec. Salezjańska szkoła organistów po blisko czterdziestu latach zakończyła funkcjonowanie…

k

Zdjęcia z wydarzeń pod salezjańską szkołą pochodzą z materiałów operacyjnych Milicji Obywatelskiej, znajdujących się obecnie w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
Reklama