Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 28 marca 2024 14:30
Reklama

1860. Pierwsza matura w rzeszowskim Gimnazjum. Jakie były tematy, kim byli maturzyści?

1860. Pierwsza matura w rzeszowskim Gimnazjum. Jakie były tematy, kim byli maturzyści?
Gimnazjum rzeszowskie w okresie międzywojennym. Fot. arch.

W czerwcu 1860 roku w rzeszowskim Gimnazjum (dzisiaj I Liceum Ogólnokształcące) odbyły się pierwsze egzaminy maturalne. Tradycje szkoły sięgają co prawda 1658 roku i zaczynają się od pijarskiego Collegium Ressoviense, ale dopiero 4 kwietnia 1858 roku cesarz Franciszek Józef podniósł rangę Gimnazjum z sześcioklasowego do 8-klasowego, w którym nauka kończyła się egzaminem dojrzałości.

Zanim jednak decyzją monarchy szkoła uzyskała wyższy status, omal nje doszło do jej degradacji. Otóż 21 czerwca 1857 roku CK ministerstwo oświaty zdecydowało, że Rzeszów nie tylko nie zasługuje na szkołę ośmioklasową, ale wręcz, że od następnego roku ma mieć ledwie cztery klasy! Ministerialni urzednicy powoływali się na fakt, że przez kilka poprzednich lat notowano słabą frekwencję w klasach szóstych. Na to błyskawicznie zareagowały włądze miejskie. Już następnego dnia zebrała się rzeszowska Rada Miejska, gdzie uchwalono, że do  ministra oświaty hrabiego Leona Thuna wysłana zostanie specjalna delegacja najznamienitszych obywateli miasta.

4 lipca w podróż ruszyło trzech wpływowych i majętnych delegatów: kupiec Ignacy Schaitter, drukarz i księgarz Jan Andrzej Pelar oraz Herz Weinberg. 5 lipca zostali przyjęci w Krakowie przez prezydenta krajowego hrabiego Clam Martinica, następne dnia przybyli do Wiednia. 9 lipca rzeszowianie zjawili się na audiencji u ministra oświaty, za 13 lipca trafili przed oblicze samego cesarza. Franciszkowi Józefowi złożyli pismo włądz Rzeszowa z prośbą o uzupełnienie Gimnazjum do ośmiu klas .

Zabiegi w Wiedniu, wsparte deklaracją samorzadu o dofinansowaniu szkoły kwotą 3 tysięcy złotych reńskich rocznie, przyniosły efekty. 23 sierpnia ministerstwo telegraficznie powiadomiło o zgodzie na pozostawienie szkoły sześcioklasowej, zaś kilka dni później rząd przychylił się do wniosku o uzupełnienie Gimnazjum do ośmiu klas i nadanie mu rangi Ober-Gymnasiums (Wyższego Gimnazjum). Dzięki temu, 19 i 20 czerwca 1860 roku, w Rzeszowie odbyły się pierwsze, ustne egzaminy maturalne. Ich tematy - w obowiązującym wówczas jezyku niemieckim - przedstawiamy na ilustracji poniżej (żródło:Jahresbericht des Kaiserl. Koenigl. Ober-Gymnasiums. 1861):

Do rzeszowskiego egzaminu dojrzałości przystąpiło 20 abiturientów. W "pierwszym podejściu) zdało siedemnastu: Feliks Czerwiakowski, Henryk Eckhardt, Marcin Gliwa, Józef  Godek, Adam Henzel, Roman Jakubowski (z wyróźnieniem), Aleksander Kawski, Jan Kopczyński, Jan Lewicki, Stanisław Poray-Madejski (z wyróżnieniem), Ludwik Ptaszek, Jan Roszkiewicz, Jakub Schmatzer, Ignacy Schubert, Józef Sztaba, Edward Zaklika (z wyróżnieniem). Z tych pierwszcyh rzeszowskich maturzystów 9 dostało się na studia prawnicze, 4 na teologiczne, dwóch na filozoficzne, po jednym na medyczne i techniczne.

Szymon Jakubowski


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
Reklama